کمردرد یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از افراد با آن مواجه میشوند. این درد میتواند بهطور موقت یا مزمن برای افراد مشکل ساز و تاثیر زیادی بر روی کیفیت زندگی آنها داشته باشد. درد کمر علتهای متنوعی از جمله: تغییر در ساختار استخوانها و عضلات، استرس، اضطراب و عوامل دیگر دارد. همچنین، نوع کمر درد نیز میتواند مختلف باشد، از جمله کمردرد عضلانی، ستون فقراتی و فشار عصبی.
در این مطلب کلینیک تخصصی ستون فقرات دکتر دارایی به بررسی علل و انواع درد کمر میپردازیم و راهکارهایی برای مدیریت و کاهش این درد معرفی میکنیم.
کمردرد چیست؟
پشت انسان از ساختار پیچیدهای از ماهیچهها، رباطها، تاندونها، دیسکها و استخوانها تشکیل شده است که با هم کار میکنند تا از بدن حمایت کرده و حرکت را امکانپذیر کنند.
ستون فقرات یک ساختار پیچیده است. این استخوان از ۲۴ استخوان کوچک به نام مهره تشکیل شده است که روی هم قرار گرفتهاند. دیسکها بین هر مهره قرار میگیرند تا به عنوان بالشتک یا ضربه گیر عمل کنند و به ستون فقرات شما انعطاف پذیری دهند. مشکلات مربوط به هر یک از این اجزا میتواند منجر به درد در ناحیه کمر شود.
علت کمردرد
کمردرد بهطور معمول در افرادی که فعالیتهای روزمرهشان شامل حرکات فیزیکی زیادی است، به وجود میآید. کمر درد ممکن است در هر نقطه از ستون فقرات – از گردن تا باسن – تجربه شود. در برخی موارد ممکن است درد در یک یا هر دو پا نیز احساس شود. معمول است که در فعالیت های روزانه مانند: خم شدن، بلند کردن، نشستن و راه رفتن کمی محدود باشید.
این مشکل میتواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله ضعف عضلات کمر، نادرستی در حرکات و وضعیت بدنی، آسیب اسکلتی، التهاب یا تغییرات در غضروفها و اعصاب باشد. اکثریت قریب به اتفاق بیماران به دلایل مکانیکی درد کمر را تجربه میکنند. آنها عضله را در اثر بلند کردن یا پیچش سنگین تحت فشار قرار میدهند که منجر به فتق دیسک میشود. علل شایع این درد عبارتند از:
- فشارهای طولانی مدت بر روی عضلات کمر
- نشستن به مدت طولانی در جایی مانند محل کار یا رانندگی
- تحمل وزن زیاد و بارهای سنگین
- صعود و نزول پلهها
- بلند کردن اشیاء سنگین با دستها
- خم شدن بدون استفاده از فناوری مناسب
- انجام حرکات نادرستی در وقت ورزش و تمرینها
همچنین، برخی عوامل پزشکی میتوانند نیز از بروز کمردرد تاثیرگذار باشند. از جمله:
- بیماریهای مزمن مانند: اسپوندیلوز، سرماخوردگی، فیبرومیالژیا و آرتروز
- بارداری و پس از آن
- اختلالات در ران و ساق پا
- آسیبهای اسکلتی
- التهابات و عفونتها
- سن
- چاقی
با توجه به اینکه درد کمر میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، درمان آن نیازمند تشخیص دقیق علت بروز مشکل است. بهتر است برای تشخیص دقیق و درمان کمر درد، به پزشک متخصص اطلاع دهید و نظر او را در این زمینه دریافت کنید.
انواع کمردرد و راههای درمان
درد کمر یکی از شایعترین علائم بیماریهای اسکلتی-عضلانی است که میتواند بهطور موقت یا مزمن ظاهر شود. در زیر به چند مورد از انواع کمر درد و شیوههای متداول درمان آنها اشاره میکنیم.
- کمر درد ناشی از افزایش سن: کمردرد ناشی از تغییرات سن است که به علت فرسایش طبیعی استخوانها و مفاصل در منطقه کمر ایجاد میشود. این نوع کمر درد ممکن است به صورت موقت و یا مزمن ظاهر شود. رعایت استراحت، تغییر در نحوه حرکت و ورزش منظم میتواند در کنترل این نوع درد مفید باشد.
- کمر درد ناشی از آسیبهای فیزیکی: آسیبهای فیزیکی ممکن است به دلیل انجام فعالیتهای سنگین، بلند مدت و نامناسب ایجاد شود. مثالهایی از این آسیبها شامل برجستگی دیسکی، پیچیدگی عضلانی و کشیدگی عضلانی است. درمان این نوع کمر درد میتواند شامل استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی باشد.
- کمر درد مربوط به عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی میتوانند عامل ایجاد کمردرد باشند. برخی از افراد به دلیل وراثت ژنهایی که با اختلالات در ساختار استخوان و مفاصل مرتبط هستند، به کمر درد مبتلا میشوند. در این موارد، درمان معمولا شامل استفاده از داروهای تسکیندهنده دردها و فیزیوتراپی است.
- کمر درد ناشی از بیماریهای مزمن: بیماریهای مزمن نیز میتوانند عامل ایجاد کمر درد باشند. بیماریهایی مانند: آرتروز، اسپوندیلوز، اسکولیوز و فیبرومیالژیا معمولا با درد کمر همراه هستند و نیاز به درمان مشخصی دارند. این درمانها میتواند شامل داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی باشد.
تشخیص کمردرد با روشهای پزشکی
برای تشخیص کمردرد، روشهای مختلفی وجود دارد که با کمک پزشکان و متخصصان درمانی انجام میشود. از جمله روشهای پزشکی برای تشخیص کمر درد میتوان به تاریخچه بیمار، معاینه بدنی، آزمایشهای تشخیصی و تصویربرداری پرداخت.
در تاریخچه بیمار، پزشک معلوماتی درباره علائم، شدت و مدت زمان درد کمر از بیمار جمعآوری میکند. این اطلاعات میتواند به پزشک در تشخیص دقیقتر علت کمر درد کمک کند. علاوه بر آن معاینه بدنی نیز از روشهای مهم در تشخیص درد کمر است. در معاینه بدنی، پزشک با توجه به علائم و شدت درد، منطقه درد را بررسی میکند و ممکن است از آزمایشهای تشخیصی مانند: آزمایش خون، آزمایش ادرار، آزمایشهای تصویربرداری مثل انواع اسکن و رادیوگرافی استفاده کند تا علت درد را شناسایی کند.
تشخیص کمر درد با استفاده از روشهای پزشکی میتواند به پزشک در تعیین برنامه درمانی مناسب برای بیمار کمک کند. بنابراین، در صورت تجربه هرگونه درد کمر، مراجعه به پزشک تخصصی و انجام تشخیص دقیق و مناسب برای تعیین علت درد و تعیین روش درمان مناسب بسیار مهم است.
روشهای درمان کمردرد
در صورتی که با مشکل کمردرد مواجه هستید، راههای کاهش درد کمر میتواند به شما کمک کند. اولین گام برای کاهش درد کمر، تغییر سبک زندگی و رعایت قوانین بهداشتی است. انتخاب درمان مناسب برای شما به شدت علائم و علت درد شما بستگی دارد.
درمانهای خانگی
- گرما درمانی
- سرما درمانی
- اصلاح شیوه خوابیدن یا نشستن
- کاهش وزن
- استفاده از تشک مناسب
درمان پزشکی
- داروها
- فیزیوتراپی
- طب سوزنی
- ماساژ درمانی
- عمل جراحی
درمان کمردرد با جراحی
- دیسککتومی
- فورامینوتومی
- درمان الکتروترمال داخل دیسکال (IDET)
- نوکلئوپلاستی
- ضایعات با فرکانس رادیویی
- فیوژن ستون فقرات
- لامینکتومی نخاعی
سخن پایانی
با توجه به مطالب بالا، کمردرد یکی از مشکلات شایعی است که بر کیفیت زندگی افراد تاثیر میگذارد. این درد میتواند بهطور موقت یا مزمن ظاهر شود. هر چه سن شما بالاتر میرود، احتمال تجربه آن بیشتر میشود. اما این نکته را به خاطر داشته باشید که انتخاب سبک زندگی سالم میتواند به پیشگیری از برخی از انواع کمردرد کمک کند.