درد بعد از عمل تعویض مفصل به چه علت ایجاد می‌شود و چگونه آن را کاهش دهیم؟ یکی از موفق‌ترین و رایج‌ترین عمل‌های جراحی ارتوپدی، تعویض مفصل زانو است و همه بیماران برای بهبودی تصمیم به این کار می‌گیرند، اما برخی از افراد پس از جراحی، درد بعد از عمل تعویض مفصل را تجربه می‌کنند. این درد، از شایع‌ترین مشکلاتی است که بیماران پس از عمل زانو به خاطر آن، به پزشک مراجعه می‌کنند. اگر به دنبال این هستید که با روش‌هایی راحت و در دسترس، بتوانید تحمل درد را برای خود آسان کنید و آن را مدیریت کنید، با ادامه این مطلب سایت دکتر دارایی همراه باشید.
علت درد بعد از عمل تعویض مفصل چیست؟
پس از انجام هر جراحی و به خصوص تعویض مفصل زانو، درد امری طبیعی است؛ زیرا در این عمل، غضروف‌ها جابه‌جا شده و استخوان‌ها نیز شکافته می‌شوند. ملتهب شدن زانو پس از انجام جراحی و التیام زخم‌ها نیز خود دلیلی بر درد زانو است. از جمله دلایل ایجاد درد بعد از عمل تعویض مفصل، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحریک عصب‌های بریده شده در حین عمل جراحی
- ملتهب شدن بافت‌های اطراف مفصل
- واکنش بدن به مواد بی‌حس‌کننده، بخیه‌ها و تورم ناشی از آنها
- اسپاسم عضلانی
- خونریزی و کبودی در محل جراحی
- اعمال وزن بدن بر روی مفصل جدید و ایجاد درد در آن
- بروز عفونت با نشانه‌ها و علائمی خاص (مشکلات دیگری نیز ممکن است پس از عفونت زخم ایجاد شود، مانند قرمزی شدید زانو و گرم شدن آن، بروز خشکی در زانو پس از تعویض مفصل، احساس خستگی و درد، ورم زانو و تب)
- ضعیف شدن عضلات اطراف زانو در دوره نقاهت و افزایش درد به سبب کاهش تحمل وزن
- مشکلات به وجود آمده برای کاسه زانو.
یکی از مسائلی که ممکن است مدت زمان زیادی پس از عمل تعویض مفصل زانو ایجاد شود، شُل شدن ایمپلنت است که این موضوع هم می‌تواند سبب بروز درد در زانو شود.
این نکته را باید یادآور شد که درد بعد از عمل تعویض مفصل زانو، به دلیل شوک وارد شده به بافت‌های اطراف زانو، التهاب و مواردی از این دست، پس از گذشت دوره نقاهت و با رعایت یکسری نکات، به طور کامل بهبود پیدا می‌کند.
کدام درد بعد از این جراحی باید به پزشک گزارش شود؟
از مهم‌ترین نشانه‌ها و علائم غیرمعمول و درد بعد از جراحی تعویض مفصل، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد درد شدید به صورت ناگهانی در مفصل زانو
- مشاهده نشانه‌های مختلفی مانند قرمزی و تورم در زانو
- تغییر شکل دادن ناحیه عمل شده
- وجود دردهای مکرر در حین راه‌رفتن و بالا و پایین رفتن از پله
موارد گفته شده، علائمی است که خود بیمار پس از عمل ممکن است متوجه آنها شود و به پزشک گزارش کند. راه‌هایی نیز وجود دارد که پزشک متخصص به کمک آنها می‌تواند وجود درد غیرمعمول بعد از عمل تعویض مفصل را شناشایی کند:
- تست آزمایشگاهی: در این روش، پزشک به بررسی تست‌های پروتئینی و میزان گلبول قرمز رسوب کرده در بدن می‌پردازد که افزایش آنها می‌تواند دلیلی بر وجود التهاب و یا عفونت باشد.
- تصویربرداری: پزشک می‌تواند به کمک اشعه ایکس، وجود درد را تشخیص دهد. با استفاده از اشعه ایکس می‌توان به مشکلات دیگری از جمله: وجود اختلال در تراز بودن زانو و یا شُل شدن پروتز پی بُرد.
۱۰ راهکار مؤثر برای کاهش درد بعد از عمل تعویض مفصل
بعد از تعویض مفصل زانو، وجو درد در این ناحیه امری طبیعی است که باید به مرور زمان بهبود پیدا کند. راهکارهایی نیز وجود دارد که می‌توانند برای تسریع روند بهبودی کمک خوبی باشند. از جمله این راهکارها عبارت‌اند از:
- سعی کنید از ایجاد فشار بر روی مفصل جراحی شده، خودداری کنید.
- پیاده‌روی در مسافت کوتاه را هر روز انجام دهید.
- پس از انجام پیاده‌روی و ورزش‌هایی نرم، به پاهای خود استراحت دهید؛ آنها را به سمت بالا نگه دارید. و روی محل جراحی، کمپرس سرد قرار دهید.
- از داروهای مُسکّن تجویز شده توسط پزشک، برای بهبود درد خود استفاده کنید.
- از چسب ضددرد و کِرِم‌های موضعی استفاده کنید.
- عضلات اطراف زانو را برای کاهش سفتی آنها ماساژ دهید.
- از تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق برای کاهش اضطراب و استرس خود استفاده کنید.
- انجام ورزش‌های کششی و حرکات نرم ورزشی را برای بالا بردن دامنه حرکتی زانو، فراموش نکنید.
- تحریک الکتریکی عصبی، گرمادرمانی و شنا در آب گرم برای بهبود و تسکین درد مرثر است.
- استفاده از وسایل کمک‌حرکتی مانند واکر و عصا برای کاهش فشار وارده به مفصل عمل شده می‌تواند کمک‌کننده باشد.
جمع‌بندی
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بیماران پس از انجام عمل تعویض مفصل زانو، درد بعد از آن است. پس از هر عملی، وقوع درد اجتناب‌ناپذیر است، اما می‌توان با اتخاذ روش‌هایی، تحمل آن را مدیریت و آسان‌تر کرد. استفاده درست و به‌موقع از داروهایی که به کاهش درد کمک می‌کنند، فیزیوتراپی و انجام ورزش‌های سَبُک و آرام، رعایت توصیه‌های پزشک در زمینه استراحت و میزان و نحوه فعالیت و…، تأثیر زیادی در کاهش درد بعد از عمل تعویض مفصل دارد. پس اگر در میان نزدیکان و اطرافیان خود، کسی را می‌شناسید که پس از جراحی تعویض مفصل، از درد آن شکایت می‌کند، خواندن این مقاله را به او پیشنهاد دهید.
سؤالات متداول
۱. چه زمانی برای درد بعد از عمل تعویض مفصل باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر پس از عمل تعویض مفصل، با تب، قرمزی و تورم در ناحیه جراحی شده مواجه شُدید، توصیه می‌شود که هرچه سریع‌تر به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
۲. چه مدت زمانی باید سپری شود تا درد بعد از عمل تعویض مفصل بهبود یابد؟
درد شَدید بعد از جراحی، معمولاً به مدت چند هفته پس از عمل وجود دارد که به مرور از شدت آن کم می‌شود، اما تا چند ماه پس از عمل نیز وجود درد خفیف در محل جراحی، امری طبیعی است.
۳. انجام ورزش و فعالیت‌های سنگین چند ماه بعد از عمل می‌تواند از سر گرفته شود؟
حدود ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد تا فرد مجدداً بتواند به روند قبلی خود برای انجام ورزش حرفه‌ای و سنگین برگردد. البته باید برای شروع، فعالیت‌ها به آهستگی و زیر نظر فیزیوتراپ انجام شود.
